Σχέδιο ή Υπόδειγμα είναι η εξωτερική ορατή εικόνα του συνόλου ή μέρους ενός προϊόντος, η οποία προκύπτει από τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που έχει, ιδίως, η γραμμή, το περίγραμμα, το χρώμα, το σχήμα, η μορφή και/ή τα υλικά του ίδιου του προϊόντος και/ή της διακόσμησης που φέρει. Η εξωτερική μορφή του προϊόντος προσδιορίζεται από τα ορατά στους τρίτους αισθητικά στοιχεία του, τα οποία με την σειρά τους καθορίζουν την γενική εικόνα και εντύπωση που προκαλεί.

Ένα σχέδιο ή υπόδειγμα προστατεύεται εφόσον είναι νέο και έχει ατομικό χαρακτήρα.

Ένα σχέδιο ή υπόδειγμα θεωρείται νέο, εάν, μέχρι το χρόνο της κατάθεσης της αίτησης για καταχώριση ή, εφόσον διεκδικείται προτεραιότητα, μέχρι την ημερομηνία προτεραιότητας, δεν έχει διατεθεί στο κοινό κανένα πανομοιότυπο σχέδιο ή υπόδειγμα. Πανομοιότυπα θεωρούνται τα σχέδια ή υποδείγματα, των οποίων τα χαρακτηριστικά διαφέρουν μόνο ως προς τις επουσιώδεις λεπτομέρειες.

Ένα σχέδιο ή υπόδειγμα έχει ατομικό χαρακτήρα, αν η όλη εντύπωση που προκαλεί στον ενημερωμένο χρήστη διαφέρει από εκείνη που προκαλείται στον ίδιο χρήστη από οποιοδήποτε άλλο σχέδιο ή υπόδειγμα, το οποίο έχει καταστεί προσιτό στο κοινό πριν από την ημερομηνία κατάθεσης της αίτησης για καταχώριση ή, εφόσον διεκδικείται προτεραιότητα, πριν από την ημερομηνία της προτεραιότητας.

Το δικαίωμα σε σχέδιο ή υπόδειγμα δημιουργείται με την καταχώριση του σχεδίου ή υποδείγματος στον τον Οργανισμό Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας (ΟΒΙ) και την έκδοση σχετικού πιστοποιητικού. Η προστασία του σχεδίου ή υποδείγματος αρχίζει από την ημερομηνία καταχώρισής του, το δε σχετικό πιστοποιητικό καταχώρισης εκδίδεται από τον ΟΒΙ μετά την πάροδο τεσσάρων μηνών από την ημερομηνία κατάθεσης της αίτησης, εφόσον η αίτηση αυτή είναι κανονική και πλήρης.

Με την καταχώριση ο δικαιούχος σχεδίου ή υποδείγματος αποκτά το αποκλειστικό δικαίωμα να το χρησιμοποιεί και να απαγορεύει σε οποιοδήποτε τρίτο τη χρήση του χωρίς τη συγκατάθεσή του. Ο εθνικός τίτλος προστασίας σχεδίου ή υποδείγματος διέπεται κατ’ αναλογία από τις ίδιες διατάξεις απόκτησης, διαδοχής, εκμετάλλευσης, ακυρότητας, έκπτωσης και εγγραφής στα βιβλία και μητρώα του ΟΒΙ, που ισχύουν για τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας με το Ν 1733/1987.

Όταν δεν έχει γίνει κατάθεση του σχεδίου στον ΟΒΙ και υφίσταται πρωτοτυπία σύμφωνα με τον νόμο 2121/1993 περί πνευματικής ιδιοκτησίας, η προστασία του ιδιαίτερου διασχηματισμού των εμπορευμάτων είναι δυνατή με τον νόμο 146/14 έναντι ανταγωνιστικών και αντίθετων στα χρηστά ήθη πράξεων, οι οποίες μπορούν να προκαλέσουν σύγχυση στο καταναλωτικό κοινό.

Το τέλος του ΟΒΙ για την κατάθεση αίτησης ελληνικού σχεδίου ή υποδείγματος είναι 100 ευρώ. Για κάθε πρόσθετο σχέδιο ή υπόδειγμα το τέλος είναι 10 ευρώ. Το τέλος δημοσίευσης είναι 30 ευρώ και για κάθε πρόσθετο σχέδιο ή υπόδειγμα (έως 50 σχέδια ή υποδείγματα) το τέλος δημοσίευσης είναι 10 ευρώ.

Τα σχέδια και υποδείγματα προστατεύονται για 25 έτη, με δυνατότητα ανανέωσης κάθε πέντε έτη. Το τέλος για τα έτη 6-10 είναι 100 ευρώ, για τα έτη 11-15 το τέλος είναι 150 ευρώ, για τα έτη 16-20 το τέλος είναι 200 ευρώ και για τα έτη 21-25 το τέλος είναι 250 ευρώ.